چالش جنگ و آزادی؛ نگرشی تدبری به آیات جنگ و قتال در قرآن کریم است. در این کتاب، حجت‌الاسلام علی صبوحی به این سؤال می‌پردازند که: «چگونه قائل شدن حق انتخاب برای انسان از سوی قرآن، با فرمان قتل و قتال سازگار است؟»

در یک نگاه، انسان طالب آزادی است. او از جبر و اجبار گریزان بوده و خواستار راحتی و رهایی است. او خواهان تفکر آزاد، منش آزاد و روش آزاد است. او از عوامل منع‌کننده و محدودکننده استقبال نمی‌کند. این میلی غریزی است که هر انسانی در درون خود تجربه می‌کند.

این در حالی است که قرآن کریم، دارای آیات و مباحثی است که فرمان قتل و قتال را صادر کرده است. در این آموزه‌ها می‌خوانیم که می‌شود با برخی از انسان‌ها جنگید و می‌توان برخی از آن‌ها را به علت‌هایی به قتل رساند؛ و حتی گاهی جنگیدن یا کشتن آنان، فراتر از امکان و در حد الزام است. به‌عنوان‌مثال، در سوره‌ها و آیاتی فرمان قتل دشمنان، مشرکان، کافران و منافقان داده شده است.

اینجاست که یک چالش شکل می‌گیرد. آیا قرآن، حق انتخاب و آزادی را برای انسان به رسمیت شناخته است یا نه؟ اگر جواب مثبت است، پس این فرامینِ قتل و قتال و امثال آن چیست؛ که مشرکان، کافران، منافقان و مرتدان را به اعدام و جنگ تهدید می‌کند؟! این دستورات نشان می‌دهد که قرآن، آزادی را برای انسان به رسمیت نشناخته و او را در انتخاب دین و چگونگی دین‌داری، مختار نگذاشته است. به او اجازه نمی‌دهد دینی را برگزیند که دوست دارد؛ و می‌خواهد تحت یک سیطره، او را مجبور به قبول دین اسلام و قوانین آن کند. و اگر جواب منفی است و قرآن آزادی را به رسمیت نشناخته، پس چطور ممکن است که یک دین الهی و آسمانی، یک نیاز طبیعی بشر را مورد توجه قرار نداده باشد و برخلاف آن، خط‌مشی تعریف کند؟! این نقطه‌ضعفی برای آموزه‌های اسلام است.

این چالش به‌ظاهر ساده، سال‌های سال موردبحث متفکران و اندیشمندان قرار گرفته است.